देशाच्या राजकीय पटलावर अत्यंत महत्त्वाची मानली गेलेल्या बिहार विधानसभा निवडणूक २०२५ च्या दुसऱ्या आणि अखेरच्या टप्प्यातील मतदान आज (११ नोव्हेंबर) विक्रमी उत्साहात पार पडले.
एकीकडे ‘डबल इंजिन’ सरकारची ताकद दाखवणारे राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (NDA) आणि दुसरीकडे राष्ट्रीय जनता दल (RJD) नेतृत्वाखालील ‘महागठबंधन’ (Grand Alliance) यांच्यातील हा संघर्ष अत्यंत चुरशीचा ठरला. मतदानाची प्रक्रिया संपताच, आता विविध टीव्ही चॅनेल्स आणि सर्वे एजन्सींनी आपले एक्झिट पोलचे निष्कर्ष जाहीर करण्यास सुरुवात केली आहे. या एक्झिट पोलच्या आकडेवारीने बिहारमध्ये पुन्हा एकदा सत्तांतर होणार की सत्ता कायम राहणार, याचे प्राथमिक चित्र स्पष्ट केले आहे.
बिहार विधानसभेच्या एकूण २४३ जागा आहेत आणि कोणत्याही पक्षाला किंवा युतीला सरकार स्थापन करण्यासाठी १२२ जागांचा बहुमताचा जादुई आकडा गाठणे अनिवार्य आहे. सध्या राज्यात एनडीएची सत्ता असली तरी, तेजस्वी यादव यांच्या नेतृत्वाखालील महागठबंधनने जोरदार आव्हान उभे केले होते. दोन्ही प्रमुख आघाड्यानी विजयाचे दावे केले असले तरी, आज जाहीर झालेल्या एक्झिट पोलच्या आकड्यांनी एनडीएच्या बाजूने स्पष्ट बहुमत मिळण्याची शक्यता वर्तवली आहे, ज्यामुळे भाजप आणि नितीश कुमार यांच्या नेतृत्वाला मोठा दिलासा मिळाला आहे, तर महागठबंधनला मोठा धक्का बसण्याची चिन्हे आहेत.
एक्झिट पोल हे केवळ जनतेच्या भावना आणि मतदानाच्या वेळी मिळालेल्या प्रतिक्रियांवर आधारित संभाव्य निकालांचे प्रारंभिक चित्र दर्शवतात. या आकडेवारीवरून नितीश कुमार यांच्या नेतृत्वाखाली एनडीए राज्यात पुन्हा सत्ता स्थापन करेल की तेजस्वी यादव यांच्या नेतृत्वाखाली सत्तेत बदल होईल, याबद्दल अंदाज वर्तवले जात आहेत. मात्र, राज्याचे खरे आणि अंतिम चित्र १४ नोव्हेंबर रोजी मतमोजणीच्या दिवशी निवडणूक आयोगाने अधिकृतपणे निकाल जाहीर केल्यावरच स्पष्ट होईल. तरीही, एक्झिट पोलचे निकाल राज्याच्या राजकीय भविष्याची दिशा निश्चित करतात.
या निवडणुकीत विक्रमी मतदान झाल्यामुळे, मतदारांनी सत्ताधारी पक्षाला पुन्हा संधी दिली की, सत्ताविरोधी लाटेमुळे बदल घडवला, याबद्दलची उत्सुकता शिगेला पोहोचली होती. आता आपण विविध प्रमुख सर्वे एजन्सींनी जाहीर केलेल्या एक्झिट पोलच्या आकडेवारीचा सविस्तर आढावा घेऊया, जेणेकरून अंतिम निकालांपूर्वीची संभाव्य स्थिती समजून घेता येईल.
१. दैनिक भास्कर एक्झिट पोल (Dainik Bhaskar Exit Poll):
सर्वात आधी जाहीर झालेल्या प्रमुख एक्झिट पोलपैकी दैनिक भास्करच्या अंदाजानुसार, बिहारमध्ये एनडीएला बंपर बहुमत मिळण्याची शक्यता आहे.
- एनडीए (NDA): १४५-१६० जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ७३-९१ जागा
- जन सुराज (Jan Suraaj): ०-३ जागा
या आकड्यांनुसार, एनडीए बहुमताचा आकडा (१२२) सहजपणे ओलांडेल असे दिसते.
२. मॅट्रिझ (Matrize) एक्झिट पोल आणि MATRIZE-IANS एक्झिट पोल:
सर्वे एजन्सी मॅट्रिझच्या आकडेवारीनुसार, एनडीएला केवळ जागांमध्येच नव्हे, तर मतांमध्येही लक्षणीय वाढ झाल्याचे दिसून आले आहे. या एक्झिट पोलमध्ये एनडीएला ४८ टक्के मत मिळण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे, तर महागठबंधनला केवळ ३७ टक्के मतांवर समाधान मानावे लागेल. इतरांना १५ टक्के मते मिळण्याची शक्यता आहे.
- एनडीए (NDA): १४७-१६७ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ७०-९० जागा
- जन सुराज (Prashant Kishor’s Jan Suraaj): ०-२ जागा (५ टक्के मत)
- एआयएमआयएम (AIMIM – Owaisi’s Party): २-३ जागा (१ टक्के मत)
- अन्य (Others): ०-५ जागा (९ टक्के मत)
या पोलमधील विशेष बाब म्हणजे, जदयू (JDU) आणि भाजप (BJP) या दोन्ही पक्षांना जवळपास समान जागा मिळण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. जदयूने मागील निवडणुकीत ४३ जागा जिंकल्या होत्या, तर यावेळी दोन्ही पक्षांनी १०१-१०१ जागांवर निवडणूक लढवली आहे. या पोलनुसार जदयू भाजपपेक्षा मोठी पार्टी बनू शकते, असे अनुमान आहे.
३. पीपुल्स प्लस (Peoples Plus) एक्झिट पोल:
या एजन्सीनेही एनडीएला स्पष्ट बहुमत मिळेल, असा दावा केला आहे.
- एनडीए (NDA): १३३-१५९ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ७५-१०१ जागा
- जन सुराज (Jan Suraaj): ०-५ जागा
- अन्य (Others): २-८ जागा
हा आकडा देखील एनडीएच्या बाजूने सुरक्षित बहुमत दर्शवतो.
४. JVC एक्झिट पोल:
JVC च्या एक्झिट पोलमध्येही एनडीएला प्रचंड बहुमत मिळण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
- एनडीए (NDA): १३५-१५० जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ८८-१०३ जागा
- इतर (Others): ३-६ जागा
५. पोलस्ट्राट (Pollstrat) एक्झिट पोल:
पोलस्ट्राटच्या अंदाजानुसार, एनडीएला पूर्ण बहुमत मिळणार असून, महागठबंधनला या पोलमध्येही मोठा धक्का बसण्याची शक्यता आहे.
- एनडीए (NDA): १३३-१४८ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ८७-१०२ जागा
- इतर (Others): ३-५ जागा
६. प्रजा पोल (Praja Poll) एक्झिट पोल:
प्रजा पोलच्या एक्झिट पोलच्या अंदाजानुसार, एनडीएला सर्वाधिक जागा मिळण्याची शक्यता असून, महागठबंधनचा या पोलमध्ये सुफडा साफ होताना दिसत आहे.
- एनडीए (NDA): १८६ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ५० जागा
- इतर (Others): ७ जागा
७. पोल डायरी (Poll Diary) एक्झिट पोल:
पोल डायरीच्या अंदाजानुसार, बिहारमध्ये एनडीए दोनशेचा आकडाही पार करू शकते. हा पोल एनडीएच्या बाजूने सर्वात मोठा निकाल दर्शवत आहे.
- एनडीए (NDA): १८४-२०९ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): ३२-४९ जागा
- इतर (Others): १-५ जागा
८. चाणक्य (Chanakya) एक्झिट पोल:
चाणक्य एक्झिट पोलच्या आकडेवारीनुसार, बिहारमध्ये पुन्हा एकदा भाजपप्रणित एनडीएला सत्ता मिळणार आहे, तर महागठबंधनला शंभरच्या आसपास जागा मिळण्याची शक्यता वर्तवण्यात येत आहे.
- एनडीए (NDA): १३०-१३८ जागा
- महागठबंधन (Mahagathbandhan): १००-१०८ जागा
- इतर (Others): ३-५ जागा
सर्व प्रमुख एक्झिट पोलचा एकत्रित आढावा घेतल्यास, बिहारमधील सत्तांतरणाच्या चर्चांना पूर्णविराम मिळाल्याचे दिसत आहे. जवळपास सर्वच एजन्सींनी एनडीएला स्पष्ट बहुमत (१२२+) किंवा प्रचंड बहुमत (१४५+) मिळण्याचा अंदाज वर्तवला आहे. हे आकडे नितीश कुमार यांच्या नेतृत्वावर जनतेने पुन्हा एकदा विश्वास दाखवल्याचे संकेत देत आहेत. दुसरीकडे, तेजस्वी यादव यांचा ‘जॉब’ आणि ‘बदल’ यावर आधारित प्रचार असूनही, मतदारांनी स्थिरतेवर अधिक भर दिल्याचे या एक्झिट पोलमधून दिसून येते.
दरम्यान, सत्ताधारी जनता दल युनायटेड (JDU) ने ‘X’ (माजी ट्विटर) या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर एक मोठा आत्मविश्वासाचा दावा केला आहे. त्यांनी लिहिले आहे: “बिहारने एनडीएला ऐतिहासिक जनादेश दिला आहे. आता अनेक जण ईव्हीएमवर खापर फोडतील. पराभवाची नवनवीन कारणे शोधतील.” जेडीयूच्या या वक्तव्यावरून एनडीए छावणीत उत्साहाचे वातावरण असल्याचे स्पष्ट होते.
एकंदरीत, हे एक्झिट पोल बिहारच्या जनतेचा कल आणि राजकारणाची आगामी दिशा दर्शवत आहेत. भाजप-जदयू युती आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील प्रचार यंत्रणा प्रभावी ठरल्याचे प्राथमिक संकेत मिळत आहेत. आता १४ नोव्हेंबरला मतमोजणीच्या दिवशी खरा निकाल काय लागतो, याकडे संपूर्ण देशाचे लक्ष लागून राहिले आहे. एक्झिट पोलने उत्सुकता शिगेला पोहोचवली असली तरी, या आकड्यांमध्ये काही प्रमाणात फरक असण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
Get the latest Marathi news, Maharashtra news, and updates from politics, election, sports, entertainment, health, agriculture, business, and religion – only on headlinesmarathi.com.
